Η εφεύρεση του post-it ήταν αποτέλεσμα δύο τυχαίων γεγονότων με πρωταγωνιστές τον Σπένσερ Σίλβερ, που εργαζόταν ως χημικός στην πολυεθνική εταιρεία 3Μ, και τον συνάδελφό του Άρθουρ Φράι, ο οποίος ήταν ταυτόχρονα και ψάλτης.
Το 1970 ο Σίλβερ εργαζόταν εντατικά πάνω στη δημιουργία μια δυνατής κόλλας, η οποία θα χρησιμοποιούνταν στη βιομηχανία της Αεροδιαστημικής. Δυστυχώς όχι μόνο δεν κατάφερε να δημιουργήσει το ισχυρό προϊόν που ήθελε, αλλά αντίθετα η κόλλα του ήταν ιδιαίτερα αδύναμη, κάτι που απογοήτευσε τους εργοδότες του. Η κόλλα βέβαια είχε δύο ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά: μπορούσε εύκολα να βγει από την επιφάνεια που είχε εφαρμοστεί χωρίς να αφήνει σημάδια και ήταν επαναχρησιμοποιούμενη, καθώς οι μικρόσφαιρες που περιείχε βοηθούσαν να μη λιώνει, να μην σπάει και να μην διαλύεται.
Το 1973 προσέγγισε το νέο διευθυντή του Τζέοφ Νίκολσον και παρουσίασε την καλύτερη πρακτική εφαρμογή της ιδέας του: πρότεινε τη δημιουργία ενός πίνακα ανακοινώσεων στον οποίο θα έμπαινε η κόλλα ώστε όλοι να μπορούσαν να κολλήσουν τα μηνύματά τους. Αν και αυτή η ιδέα του θεωρήθηκε η πιο αξιοπρεπής δεν εκτιμήθηκε ως προσοδοφόρα καθώς οι πωλήσεις τέτοιων πινάκων ήταν ιδιαίτερα χαμηλές.
Αυτό ήταν λοιπόν το πρώτο τυχαίο γεγονός που αργότερα θα οδηγούσε στην εφεύρεση των post-it.
Το δεύτερο είχε να κάνει με τον Αρτ Φράι, συνάδελφο του Σίλβερ στο χημικό τμήμα της εταιρείας 3Μ, ο οποίος παράλληλα ήταν και ψάλτης στην ενορία της γειτονιάς του. Ο Φράι αντιμετώπιζε πάντα ένα μεγάλο πρόβλημα κάθε Τετάρτη βράδυ που προετοιμαζόταν για τη λειτουργία της εκκλησίας, χρησιμοποιούσε μικρά αποκόμματα χαρτιού για να μαρκάρει τους ύμνους που επρόκειτο να ψάλει. Μία Κυριακή όμως ανακάλυψε ότι όλα τα κομμάτια είχαν πέσει έξω από το βιβλίο με τους ύμνους. Χρειαζόταν λοιπόν έναν σελιδοδείκτη, ο οποίος θα κολλούσε στο χαρτί χωρίς να καταστρέφει τη σελίδα.
…Εύρηκα!
Ανακαλώντας στη μνήμη του ένα σεμινάριο του Silver που είχε παρακολουθήσει για τα μικροσφαιρίδια, του ήρθε στο μυαλό η μεγάλη ιδέα! Σε συνεργασία με τον Silver, ξεκίνησαν να αναπτύσσουν ένα προϊόν. Μόλις έπιασαν τους εαυτούς τους να γράφουν μηνύματα πάνω στις καινούριες τους αυτοκόλλητες σημειώσεις για να επικοινωνούν στο γραφείο, συνειδητοποίησαν τη δυναμική της ιδέας.
“Νομίζω, ότι αυτό που έχουμε εδώ πέρα δεν είναι ένας απλός σελιδοδείκτης,” είπε ο Fry. “Είναι ένας ολοκαίνουριος τρόπος επικοινωνίας”.
Ο Φράι σκέφτηκε λοιπόν και πρότεινε το εξής στον Σίλβερ και στον Νίκολσον: αντί να βάλουν την κόλλα στον πίνακα ανακοινώσεων να την έβαζαν πάνω στα χαρτάκια που θα κολλούσαν σε αυτόν. Έτσι το πρόβλημά του θα λυνόταν καθώς θα αποκτούσε έναν αυτοκόλλητο σελιδοδείκτη.
Εξέλιξη
Η πρότασή του ήταν ευκολότερη στα λόγια παρά στην πράξη. Και αυτό γιατί στην πρωτότυπη μορφή της η κόλλα δεν έμενε στο χαρτί αλλά στην επιφάνεια που εφάπτονταν. Τότε ήρθαν στο προσκήνιο άλλοι δύο υπάλληλοι της πολυεθνικής: ο Ρότζερ Μέριλ και ο Χένρι Κόρτνεϊ επιφορτίστηκαν με τη δημιουργία μιας καλυπτικής ουσίας που θα έμπαινε στο χαρτί και θα συγκρατούσε την κόλλα πάνω του, μην αφήνοντας υπολείμματά της σε οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια.
Μετά από πολλές σκέψεις και επιφυλακτικότητα το 1977 η 3Μ αποφάσισε να ρίξει στην αγορά τεσσάρων πόλεων της Αμερικής τα χαρτάκια, που αρχικά είχαν την ονομασία «Press ‘n Peel». Τα αποτελέσματα ήταν απογοητευτικά. Κανείς δεν φάνηκε να νοιάζεται ιδιαιτέρως για την πρακτικότητά τους, γεγονός που επιβεβαίωσε την αρχική άρνηση της εταιρείας να τα προωθήσει. Έναν χρόνο αργότερα η προσπάθεια επαναλήφθηκε. Αυτή τη φορά τα «Press ‘n Peel» δόθηκαν δωρεάν σε καταναλωτές στο Άινταχο, με το 94% αυτών να δηλώνει ότι θα τα χρησιμοποιήσουν. Το 1979 τα χαρτάκια πήραν τη γνωστή σε όλους μας πια ονομασία post-it και το 1980 άρχισαν να πουλιούνται σε όλη την Αμερική, ενώ τον επόμενο χρόνο κατέκτησαν την αγορά του Καναδά και της Ευρώπης.
«Τα χαρτάκια εξαπλώθηκαν σαν ιός.» Ήταν πάντα ένα αυτοδιαφημιζόμενο προϊόν. Δηλαδή κάποιος το έβαζε πάνω στα έγγραφα που έστελνε σε άλλους, ενισχύοντας την περιέργεια του παραλήπτη. Εκείνοι τα κοίταζαν, τα έβγαζαν από το χαρτί και έπαιζαν και μετά πήγαιναν και τα αγόραζαν» είχε πει ο Φράι. Από την πλευρά του ο Σίλβερ είχε πει ότι όπως όλες οι καινοτομίες έτσι και τα post-it ήταν ένα προϊόν που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πόσο χρήσιμο θα ήταν μέχρι τη στιγμή που το χρησιμοποιούσε.
Το κίτρινο καναρινί τους χρώμα
Γιατί όμως κίτρινα; Γιατί απλά το εργαστήριο που ήταν δίπλα σε αυτό των δημιουργών όταν έφτιαχναν τα χαρτάκια είχε διαθέσιμο κίτρινο χαρτί. «Γι’ αυτό έγιναν κίτρινα. Όταν πήγαμε και τους ρωτήσαμε «έχετε άλλο χαρτί;» μας είπαν «αν θέλετε κι άλλο να πάτε να αγοράσετε», εξηγούν οι ίδιοι. Τα post-it χάρισαν στην εταιρεία το 1995 το Εθνικό Βραβείο για Τεχνολογικές Ανακαλύψεις. Σήμερα πωλούνται σε περισσότερες από 100 χώρες σε αρκετά χρώματα και σχήματα.
Περισσότερα
Στη δεκαετία του ’90, όταν έληξε η πατέντα της 3M και άλλες εταιρείες άρχισαν να δραστηριοποιούνται στην αγορά του προϊόντος, όπως η BIC με τα Sticky Notes.
Τα Post-it έχουν χρησιμοποιηθεί ως υλικό από εικαστικούς καλλιτέχνες για τη δημιουργία έργων τέχνης. Το 2000, τα εικοσάχρονα του Post-it, γιορτάστηκαν με τη δημιουργία έργων τέχνης πάνω στα καναρινί αυτοκόλλητα χαρτάκια. Το έργο του αμερικανού ζωγράφου Ρόμπερτ Κίτγε (1932-2007) πουλήθηκε σε φιλανθρωπική δημοπρασία αντί 769 ευρώ, γεγονός που το κατέστησε ως το πιο ακριβό Post-it.
Η σύγχρονη τεχνολογία έχει δημιουργήσει τα ψηφιακά Post-it, όπως τα Post-it Brand Software Notes της 3M, τα Stickies της Apple και τα Sticky Notes της Microsoft για τα Windows 7.
Πηγές: © 3mhellas.gr, © SanSimera.gr, Ευαγγελία Αναστασάκη © perierga.gr